پنج گنج

پنج گنج

مروری بر پنج گنج نظامی اثر شاعر بلند آوازه ایرانی.
پنج گنج

پنج گنج

مروری بر پنج گنج نظامی اثر شاعر بلند آوازه ایرانی.

در بخشایش ایزد متعال


ای به ازل بوده و نابوده ما
وی به ابد زنده و فرسوده ما

دور جنیبت کش فرمان تست
سفت فلک غاشیه گردان تست

حلقه زن خانه به دوش توایم
چون در تو حلقه به گوش توایم

داغ تو داریم و سگ داغدار
می‌نپذیرند شهان در شکار

هم تو پذیری که زباغ توایم
قمری طوق و سگ داغ توایم

بی‌طمعیم از همه سازنده‌ای
جز تو نداریم نوازنده‌ای

از پی تست اینهمه امید و بیم
هم تو ببخشای و ببخش ای کریم

چاره ما ساز که بی داوریم
گر تو برانی به که روی آوریم

این چه زبان وین چه زبان را نیست
گفته و ناگفته پشیمانیست

دل ز کجا وین پر و بال از کجا
من که و تعظیم جلال از کجا

جان به چه دل راه درین بحر کرد
دل به چه گستاخی ازین چشمه خورد

در صفتت گنگ فرو مانده‌ایم
من عرف الله فرو خوانده‌ایم

چون خجلیم از سخن خام خویش
هم تو بیامرز به انعام خویش

پیش تو گر بی سر و پای آمدیم
هم به امید تو خدای آمدیم

یارشو ای مونس غمخوارگان
چاره کن ای چاره بیچاره‌گان

قافله شد واپسی ما ببین
ای کس ما بیکسی ما ببین

بر که پناهیم توئی بی‌نظیر
در که گریزیم توئی دستگیر

جز در تو قبله نخواهیم ساخت
گر ننوازی تو که خواهد نواخت

دست چنین پیش که دارد که ما
زاری ازین بیش که دارد که ما

درگذر از جرم که خواننده‌ایم
چاره ما کن که پناهنده‌ایم

ای شرف نام نظامی به تو
خواجگی اوست غلامی به تو

نزل تحیت به زبانش رسان
معرفت خویش به جانش رسان

  



ازل = همیشگی . زمانی که آن را آغازی نباشد.


ابد = آخر زمان . مقابل ازل


دور جنیبت = اسب یدک . مراد گردش افلاک است.


سفت = دوش


غاشیه = زین پوش اسب.


حلقه زن = کسی که حلقه بر در می کوبد.


تعظیم = بزرگ داشتن


دل = شهامت


سازنده = کارساز


بی سروپا = فرومایه


شد = رفت


واپسی ما = عقب افتادن ما


بر که پناهیم؟ = به که پناه ببریم.


دست پیش داشتن = دست دراز کردن


خواهنده = جویا


خواجگی = سروری


نزل = ارمغان


تحیت = درود



نظرات 22 + ارسال نظر
تیرداد پنج‌شنبه 12 تیر 1393 ساعت 21:38

درود بانوی موسیقی و گل....چقدر راه درستی انتخاب کردی ....خود من این شعرها رو خونده بودم و ازیاد برده بودم که کار نظامی بزرگ است...سپاس

ممنون تیرداد گرامی.

سکوت منتظر... پنج‌شنبه 12 تیر 1393 ساعت 11:06 http://kiarash53.blogfa.com/

برایم دعا کن!

اجابتش مهم نیست

نیاز من آرامشی است که بدانم به یاد منی...



چشم.
همیشه دعاگوی دوستان هستم.

نیره چهارشنبه 11 تیر 1393 ساعت 11:53 http://naseri-n.blogfa.com

چه آسان می شود از یادها رفت

خزان گشت و گل با بادها رفت

بهار از خاطر شمشادها رفت

ز یاد باغ بوی فرودین ها

هوای خرم خردادها رفت

ز یاد باغبانان رنگ گلزار

چو بوی نسترن با بادها رفت

تو گویی گل نه روئید و نه پژمرد

چه آسان می توان از یادها رفت

محمدرضا چهارشنبه 11 تیر 1393 ساعت 09:08 http://sir-sorena.blogfa.com

ja;v

خواهش می کنم.

سورنا چهارشنبه 11 تیر 1393 ساعت 00:45 http://sourenajon.blogfa.com/http://

سلام
کجایین؟؟؟

زیر سایه شما

محسن سه‌شنبه 10 تیر 1393 ساعت 20:00 http://www.aryanland1.blogfa.com

از آن خوانند آرش را کمانگیر / که از ساری به مرو انداخت یک تیر

تو اندازی به جان من ز گوراب / همی هر ساعتی صد تیر پرتاب

تو را زیبد نه آرش را سواری / که صد فرسنگ بگذشتی زه ساری
فخرالدین اسعد گرگانی
فرا رسیدن جشن تیرگان رو به شما تبریک می گم

سپاس از لطفت.

آرتیاس سه‌شنبه 10 تیر 1393 ساعت 18:48

درود بر شما فریناز جان خوشحالم که شمارو با یک وب جدید می بینم امیدوارم این وب شما هم مثل وب شاهنامتون فوق العاده باشه.

ممنون دوست گرامی.

میلاد سه‌شنبه 10 تیر 1393 ساعت 15:44 http://m71empire.blogfa.com

جشن تیرگان رو تبریک میگم
ما مازنی ها به این جشن "تیرماه سیزده شو" میگیم!
که به معنی "جشن شب سیزدهم تیرماه " هست
علت این جابجایی بخاطر تغییر تقویمه که گاهشمار خیامی ماه هارو 31 روزه کرد ...
با یک پست جدید به روزم

ممنون.
اومدم.

iranim سه‌شنبه 10 تیر 1393 ساعت 11:58 http://iranim.blogfa.com

من زندگی را دوست دارم ...
ولی از زندگی دوباره می ترسم!
دین را دوست دارم ...
ولی از کشیش ها می ترسم!
قانون را دوست دارم ...
ولی از پاسبان ها می ترسم!
عشق را دوست دارم ...
ولی از زن ها می ترسم!
کودکان را دوست دارم ...
ولی از آینه می ترسم!
سلام را دوست دارم ...
ولی از زبانم می ترسم!
من می ترسم ، پس هستم ...
این چنین می گذرد روز و روزگار من ...
من روز را دوست دارم ...
ولی از روزگار می ترسم ...
«شادروان حسین پناهی »

نیره سه‌شنبه 10 تیر 1393 ساعت 10:18 http://naseri-n.blogfa.com

سلام بر فریناز عزیزم
ممنون از همه محبتت

iranim دوشنبه 9 تیر 1393 ساعت 23:29 http://iranim.blogfa.com

درود وبلاگ جدیدتان مبارک عنوان بسیار نیک و زیبنده ای دارد شما را لینک کردم قابل دانستید لینک کنید موفق باشید در کار جدیدتون

سپاس.
من هم با افتخار لینکتون کردم.

محمود دوشنبه 9 تیر 1393 ساعت 16:25 http://satpars.blogfa.com

ناراحت کنندس....
ما ایرانیا ب باخت خفیف راضی شدیم...

بله درسته.

نیره دوشنبه 9 تیر 1393 ساعت 09:55 http://naseri-n.blogfa.com

خسته ام از راهی که تا اینجای زندگی آمدم
کاش
پنجره ای از آسمان باز شود و مرا با خود ببرد

خدا نکنه.

سکوت منتظر... دوشنبه 9 تیر 1393 ساعت 04:01 http://kiarash53.blogfa.com

گم می شوم
در شلوغی میدانی که دستانم را
کشیده ازدستانت
و
خیره در چشمانی که در چشم
تو نیست به خانه برمی گردم
تا خستگی ام
را لباس های توی کمد مچاله تر کند
و
تخت پر می شود از بوی نزدیکی...
دراز می کشم برای ساعت ها
که
سال ها
با تو فاصله دارد...


سکوت منتظر... دوشنبه 9 تیر 1393 ساعت 03:58 http://kiarash53.blogfa.com

نمی توانم نامت را در دهانم
و ترا
در درونم
پنهان کنم
گل با بوی خود چه می کند؟
و گندم زار با خوشه اش؟
طاووس با دمش؟
چراغ با روغنش؟
با تو سر به کجا بگذارم؟
کجا پنهانت کنم؟
وقتی تو را در حرکات دستهایم،موسیقی صدایم
و توازن گام هایم
می بینند...


7holy شنبه 7 تیر 1393 ساعت 00:43 http://www.timaresatani.blogfa.com

لّ ِ دنیــــــا را همــــــ کهـ داشتــهـ باشـــی..

باز همـــــ دلــــــــت میخواهد ،

بعضــــــــــی وقتهـــــــــــــا..

فقــــــــــــط بعضــیـ وقتهـــــــــــا..

اصـــــــــلا" برای ِ یک لحظـــــــــــه همـــــــ کهــ شده ،

همه ی دنیـــــــــــــــــای ِ یک "نفـــــــــــر" باشیــــــ

نیره جمعه 6 تیر 1393 ساعت 12:34 http://naseri-n.blogfa.com

فرا رسیدن ماه میهمانی خدا بر فریناز عزیز گرامی باد

ممنون نیره جان.

نیره جمعه 6 تیر 1393 ساعت 12:33 http://naseri-n.blogfa.com

تخته اول که الف نقش بست
بر در محجوبه احمد نشست
حلقه حی را کالف اقلیم داد
طوق ز دال و کمر از میم داد
لاجرم او یافت از آن میم و دال
دایره دولت و خط کمال
بود درین گنبد فیروزه خشت
تازه ترنجی زسرای بهشت
رسم ترنجست که در روزگار
پیش دهد میوه پس آرد بهار
کنت نبیا چو علم پیش برد
ختم نبوت به محمد سپرد
مه که نگین دان زبرجد شدست
خاتم او مهر محمد شدست
گوش جهان حلقه کش میم اوست
خود دو جهان حلقه تسلیم اوست
خواجه مساح و مسیحش غلام
آنت بشیر اینت مبشر به نام
امی گویا به زبان فصیح
از الف آدم و میم مسیح
همچو الف راست به عهد و وفا
اول و آخر شده بر انبیا
نقطه روشن‌تر پرگار کن
نکته پرگارترین سخن
از سخن او ادب آوازه‌ای
وز کمر او فلک اندازه‌ای
کبر جهان گرچه بسر بر نکرد
سر به جهان هم به جهان در نکرد
عصمتیان در حرمش پردگی
عصمت از او یافته پروردگی
تربتش از دیده جنایت ستان
غربتش از مکه جبایت ستان
خامشی او سخن دلفروز
دوستی او هنر عیب سوز
فتنه فرو کشتن ازو دلپذیر
فتنه شدن نیز برو ناگزیر
بر همه سر خیل و سر خیر بود
قطب گرانسنگ سبک سیر بود
شمع الهی ز دل افروخته
درس ازل تا ابد آموخته
چشمه خورشید که محتاج اوست
نیم هلال از شب معراج اوست
تخت نشین شب معراج بود
تخت نشان کمر و تاج بود
داده فراخی نفس تنگ را
نعل زده خنگ شب آهنگ را
از پی باز آمدنش پای بست
موکبیان سخن ابلق بدست
چون تک ابلق بتمامی رسید
غاشیه داری به نظامی رسید

نیره جمعه 6 تیر 1393 ساعت 12:32 http://naseri-n.blogfa.com

سلام عزیزم
وای من این شعر نظامی رو جلوتر فرستاده بودم

اینم یه هدیه :

negin taran جمعه 6 تیر 1393 ساعت 12:03 http://www.chefnegin.com

سلام دوست عزیز و بزرگوارم

خوشحالم که این خونه هم کم کم داره پر بار تر میشه.
امیدوارم همواره بدرخشی.

فرا رسیدن ماه مبارک رو بهت تبریک می گم و التماس دعا دارم.

ممنون عزیزم.

احسان جمعه 6 تیر 1393 ساعت 11:45 http://www.immortalpasargad.blogfa.com/

درود.
ببخشید که خیلی وقت نتونستم بهتون سر بزنم. درگیر فوتبال و کارم بودم، زیاد نمیتونستم بیام نت.
از داوری بازی آرژانتین چی بگم. سرمون رو تو روز روشن برید. به همین راحتی.
امیدوارم آلمان قهرمان بشه.
در ضمن، من هم به نوبه خودم پیشاپیش فرارسیدن ماه رمضان رو به شما و خانواده گرامیتون شادباش میگم.

سپاس.

این دهان بستی دهانی باز شد تا خورندهء لقمه‌های راز شد
لب فروبند از طعام و از شراب سوی خوان آسمانی کن شتاب
گر تو این انبان ز نان خالی کنی پر ز گوهرهای اجلالی کنی
طفل جان از شیر شیطان باز کن بعد از آنش با ملک انباز کن
چند خوردی چرب و شیرین از طعام؟ امتحان کن چند روزی در صیام
چند شبها خواب را گشتی اسیر؟ یک شبی بیدار شو دولت بگیر

سلام و درود به شما
فرارسیدن ماه مبارک رمضان ، ماه خودسازی و گنه سوزی برشماخجسته
دعای گوشه نشینان بلابگرداند
مارو دردعاهای خیرتان ازیادنبرید
همواره شادو باخداباشید[گل]

درود
من هم متقابلاً تبریک عرض می کنم.

امکان ثبت نظر جدید برای این مطلب وجود ندارد.